Gümüşhane’de gençlerin ekonomik nedenlerle büyük şehirlere göç etmesi, şehirde yaşlı nüfus oranının giderek artmasına yol açtı. Teknolojiyi daha az kullanan bu kesimin, son dönemde Türkiye genelinde hızla yükselen “sessiz arama” ve spam çağrı dolandırıcılıklarına karşı daha savunmasız olduğu belirtiliyor. Uzmanlar, Gümüşhane gibi yaşlı nüfusun yoğun olduğu illerde riskin daha yüksek olduğuna dikkat çekiyor.
Uzmanlara göre teknolojik bilgi eksikliği, bilinmeyen numaralara karşı temkinli davranılamaması ve yalnız yaşama oranının yüksek olması, dolandırıcıların bu illeri daha sık hedef almasına zemin hazırlıyor.
Uzmanlara Göre Gümüşhane Risk Haritasında Üst Sıralarda
Gümüşhane’de son aylarda artan şikâyetler, sessiz aramaların bölgeyi de kapsayan geniş bir tarama operasyonu kapsamında yapıldığını gösteriyor. Uzman analizlerine göre:
- Yaşlı nüfusun ağırlıkta olması, dolandırıcıların sesli oltalama (vishing) ve “sessiz arama” yöntemlerini daha sık kullanmasına neden oluyor.
- Özellikle köylerde ve ilçelerde yaşayan vatandaşlar, telefonu açtıklarında karşılaştıkları birkaç saniyelik sessizliği bir arıza sanarak “Alo” deyip yanıt veriyor; bu durum da numaralarını dolandırıcılar için “aktif hedef” hâline getiriyor.
- Bir kez doğrulanan numaralara aynı gün içerisinde 5–10 farklı numaradan arama yapılabildiği, bunun organize bir tarama zinciri olduğuna işaret ediyor.
Uzmanlar, “Gümüşhane gibi dijital okuryazarlığın düşük olduğu illerde sessiz aramalar, suç gruplarının potansiyel kurban seçme yöntemidir” değerlendirmesinde bulunuyor.
Alev Akkoyunlu: “Bu Aramalar Kapınızın Kilitli Olup Olmadığını Kontrol Eden Hırsızın Dijital Versiyonudur”
Bitdefender Türkiye Distribütörü Laykon Bilişim Operasyon Direktörü Alev Akkoyunlu, sessiz aramaların masum bir pazarlama araması gibi görünse de aslında organize suçun ilk adımı olduğunu vurguluyor.
Akkoyunlu, yöntemi şöyle açıklıyor:
“Sessiz arama sırasında duyulan o derin sessizlik bir hata değildir. Aramayı yapan yazılım, karşıdakinin gerçek bir insan olup olmadığını analiz eder. Ses duyulduğu anda arama kesilir ve bu numara dolandırıcılık listelerine eklenir.”
Akkoyunlu, teknolojik gelişmelerle yöntemin daha tehlikeli bir hâl aldığını belirterek şunları söyledi:
“Dolandırıcılar artık yapay zekâ ile ses tonlarını kopyalayabiliyor. İnsanların panik ve güven duygularını kullanarak banka ya da icra tehdidi içeren aramalar yapıyorlar.”
Alev Akkoyunlu’nun Vatandaşlara Uyarıları
Alev Akkoyunlu, özellikle Gümüşhane gibi yaşlı nüfusu yoğun illerde yaşayan vatandaşların dikkat etmesi gereken noktaları şöyle sıralıyor:
1. Sessizliğe yanıt vermeyin.
Telefonu açtığınızda karşıdan ses gelmiyorsa konuşmadan kapatın.
2. Arayan numaraya güvenmeyin.
Numara kopyalama (spoofing) yöntemleriyle dolandırıcılar kendilerini kurum gibi gösterebiliyor.
3. Kişisel bilgilerinizi vermeyin.
Hiçbir resmi kurum telefonda şifre veya para transferi istemez.
4. “Evet” demekten kaçının.
Sesiniz kayıt altına alınarak montajlanabilir.
5. Şüpheli numaraları engelleyin ve raporlayın.
6. Bilinmeyen numaraları geri aramayın.
Özellikle cevapsız yabancı numaralar (Wangiri) yüksek tarifeli hatlara yönlendirebilir.
7. Yaşlı yakınlarınızı bilgilendirin.
Köylerde yalnız yaşayan büyükler en riskli gruptur.
8. Telefon güvenlik uygulamaları kullanın.
Spam aramaları otomatik filtreleyen yazılımlar önemli bir koruma sağlar.
