Kelkit’teki Zehirlenme Olayı Endişeleri Yeniden Gündeme Taşıdı
Türkiye genelinde son haftalarda artış gösteren gıda zehirlenmesi vakaları, eğitim-öğretim dönemlerinde daha sık görülmeye başladı. Kelkit ilçesinde birkaç gün önce dışarıdan sipariş edilen yemekleri yiyen 29 öğrencinin zehirlenerek hastanelik olması, okullarda ve toplu tüketim alanlarında hijyen konusunu yeniden gündeme getirdi.
“Artışın Temelinde Yapısal ve Bireysel Hatalar Var”
Gıda Yüksek Mühendisi ve İstanbul Gelişim Meslek Yüksekokulu Gıda Teknolojisi Program Başkanı Dr. Öğr. Üyesi Eda Şensu Demir, gıda zehirlenmesi vakalarının eğitim dönemlerinde neden arttığına ilişkin değerlendirmelerde bulunarak hem üretim hem de tüketim aşamalarında ciddi eksiklikler bulunduğunu söyledi.
“Hijyen Eksikliği En Temel Sebep”
Demir, son dönemdeki vaka artışlarının en büyük nedeninin hijyen eksikliği olduğunu belirtti.
“5°C ile 63°C arasındaki ‘tehlikeli sıcaklık bölgesinde’ bekletilen gıdalar, özellikle okul kantinleri, yemekhaneler ve öğrenci yoğunluğu olan alanlarda bakterilerin hızlı çoğalmasına yol açar” dedi.
Toplu Tüketim Alanlarında Risk Daha Büyük
Okul dönemlerinde öğrencilerin sık sık hazır gıdaya yöneldiğini hatırlatan Demir, denetimlerin aksaması, üretim yoğunluğunun artması ve soğuk zincirin kırılmasının riskleri büyüttüğünü söyledi.
“Et ve tavuk ürünlerinin iç sıcaklığının 75°C’ye ulaşmaması, mayonezli sosların saatlerce açıkta kalması, özellikle toplu tüketimde sık rastlanan hatalardır” diye konuştu.
“Sokak Lezzetleri ve Paket Servisler Öğrenciler İçin Ek Risk Oluşturuyor”
Demir, öğrencilerin yoğun olarak tükettiği sokak lezzetlerinin ve hızlı paket servislerin kontrolsüz koşullar sebebiyle daha büyük tehlike taşıdığını vurguladı:
“Tavuk döner gibi ürünlerde iç sıcaklığın yeterli olmaması veya uzun süre açıkta bekletilen mezeler, zehirlenme vakalarının önemli tetikleyicileridir.”
Nişastalı Ürünlerde Gizli Tehlike
Pilav, makarna ve kumpir gibi nişasta içeriği yüksek gıdaların tehlikeli sıcaklık aralığında bekletildiğinde Bacillus cereus gibi toksin üreten bakteriler için uygun ortam oluşturduğunu belirtti.
“Evlerde Yapılan Basit Hatalar Bile Zehirlenmeye Yol Açabilir”
Öğrencilerin evlerde veya yurtlarda da benzer hatalar yaptığını belirten Demir, “Pişmiş yemeklerin uzun süre oda sıcaklığında bırakılması, yanlış çözündürme yöntemleri ve çiğ gıdalarla temas en sık gözlenen hatalardır” dedi.
Küçük İşletmeler ve Kantinlerde Hijyen Daha Kırılgan
Demir, özellikle öğrenci yoğunluğu bulunan yerlerde küçük işletmelerin hijyen koşullarını sağlamakta zorlanabildiğini, dar alanların çiğ ve pişmiş gıdaların ayrılmasını güçleştirdiğini söyledi.
“Belirtiler Başlar Başlamaz Sağlık Kuruluşuna Başvurun”
Zehirlenme şüphesinde öğrencilerin gecikmeden sağlık kuruluşlarına yönlendirilmesi gerektiğini belirten Demir, şüpheli gıdanın analiz için ayrılmasının önemine dikkat çekti.
“Güvenli Gıda Üç Paydaşla Sağlanır”
Demir son olarak, güvenli gıdaya erişimin üç ayaklı bir sorumluluk olduğunu belirtti:
“Bireyler hijyene dikkat etmeli, üreticiler HACCP uygulanmasını sağlamalı, devlet ise denetimleri artırmalıdır.”
