KTÜ Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cantürk Gümüş, Karadeniz Bölgesi’nde uygulanan dere ıslah projelerinin ekosisteme zarar verdiğini belirterek “Beton kanallar ilk selde rusubatla dolacak, canlı yaşamı yok oluyor” uyarısında bulundu.
Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Orman Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cantürk Gümüş, Gümüşhane başta olmak üzere Karadeniz’in birçok noktasında inşa edilen dere ıslah projelerine sert eleştiriler yöneltti.
Prof. Dr. Gümüş, dere yataklarına yapılan beton duvarların doğal yaşamı yok ettiğini vurgulayarak, “Eskiden derelerin ceplerinde, akıntının olmadığı yanal alanlarda birçok canlı yumurtalarını bırakır, üreme faaliyetlerini sürdürürdü. Şimdi bu canlıların tamamen ortadan kaldırıldığını biliyor musunuz?” diye sordu.
Kurbağa ve semender gibi hem kara hem de suya ihtiyaç duyan amfibi türlerin beton kanallarda yaşama şansı kalmadığını belirten Gümüş, “Günümüzde 6 binin üzerinde amfibi türü bilinmektedir. Siz bu canlıların yaşam alanlarını yok ediyorsunuz” ifadelerini kullandı.
“Yanlış uygulama, ilk selde ortaya çıkacak”
Projelerin kısa sürede işlevsiz hale geleceğini söyleyen Gümüş, “Bu kanallar ilk sel felaketinde rusubatla dolacak, toprak altında kalacak. Oysa bu kaynaklarla dere yataklarının yukarı kısımlarında ağaçlandırma yapılabilir. Eskiden derelerden süzülen su kıyıdaki ağaçlara ve canlılara can verirdi” dedi.
“Suyun hızı arttı, yıkıcı gücü de…”
Islah projelerinin sel riskini artırdığına dikkat çeken Prof. Dr. Gümüş şu değerlendirmede bulundu:
“Doğal dere yatağında suyun enerjisi taşlara, engellere ve kıyıdaki ağaçlara çarparak kırılırdı. Ancak zemini betonla kaplayıp kıvrımları ortadan kaldırdınız. Su artık büyük bir hızla akıyor. Beton duvarlarla suyun yanlara sızmasını ve havzada süzülmesini de engellediniz. Bu da taşkınların yıkıcı gücünü artırıyor.”
